Engellilik, bireyin fiziksel, zihinsel, duyusal veya psikososyal bir yeti kaybı nedeniyle günlük yaşam aktivitelerinde sınırlılıklar yaşamasını ifade eder. Engellilik, doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkabilir ve bireyin toplumsal hayata tam ve eşit katılımını etkileyebilir.
Engellilik Türleri
1. Fiziksel Engellilik: Hareket kabiliyetini kısıtlayan durumlardır (ör. serebral palsi, omurilik yaralanmaları, uzuv kaybı).
2. Zihinsel/Yetersizlik: Zihinsel gelişim seviyesinin yaşıtlarına göre farklılık göstermesi (ör. Down sendromu, otizm).
3. Duyusal Engellilik: Görme, işitme ya da konuşma yetisindeki kayıplar (ör. işitme kaybı, görme engeli).
4. Psikososyal Engellilik: Ruh sağlığıyla ilgili kronik durumlar (ör. depresyon, şizofreni).
5. Çoklu Engellilik: Birden fazla engel türünün bir arada bulunması.
Engellilikle İlgili Önemli Kavramlar
1. Erişilebilirlik: Fiziksel ve dijital ortamların engelli bireylerin kullanımına uygun şekilde düzenlenmesi.
2. İnklüzyon (Kapsayıcılık): Engelli bireylerin toplumun her alanına tam ve eşit katılımının sağlanması.
3. Hak Temelli Yaklaşım: Engelliliğin bireysel bir eksiklik değil, toplumsal bir sorumluluk olarak ele alınması.
Engellilik ve Toplum
Engellilik bireysel bir durumdan öte, toplumun sunduğu fırsatların kısıtlılığıyla da yakından ilişkilidir. Eğitim, istihdam ve sosyal hayata katılım, engelli bireylerin karşılaştığı başlıca sorunlar arasındadır. Bu sorunların çözümü için:
• Farkındalık yaratmak,
• Erişilebilirlik standartlarını geliştirmek,
• Eşit hakları savunmak,
• Destek hizmetleri sağlamak büyük önem taşır.
Sosyal hizmet ve çocuk gelişimi eğitiminizle, engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmak için önemli katkılar sunabilirsiniz. Örneğin, özel eğitim merkezlerinde, rehabilitasyon programlarında veya engellilere yönelik sosyal projelerde yer almayı düşünebilirsiniz.