Uyuşturucu madde bağımlılığının oluş nedenleriyle ilgili bir çok araştırma vardır. Bu çalısmalara göre, sekiz önemli faktör uyuşturucu madde kullanımıyla yakından ilgilidir:
1. Kişilik sorunları,
2. Bozuk çevre,
3. Uyum sorunları,
4. Akran etkisi,
5. Kullanım alanları,
6. Benlik saygısının yoksunluğu,
7. Ego zayıflığı,
8. Stres (Letteri’den aktaran Özdemir, 2001).
Bir başka araştırmanın sonuçları, madde kullanımına başlamada en önemli faktörün “merak” olduğunu göstermektedir. Gençler arasında “sinirlendiğim için” ve “eğlenmek” için madde kullanımına başladığını belirtenlerin oranı da oldukça yüksektir. Aile faktorünü uyuşturucu madde kullanımına başlama nedeni olarak gösteren bir çok anlamlı araştırmalar da vardır. Uyuşturucu madde bağımlılarının büyük çoğunluğu dagılmış ailelerden gelmektedir; ailelerinde alkol ve madde bağımlılığı yaygın olarak görülmektedir.
Bağımlı Kimdir?
DSM-IV’e göre uçucu madde intoksikasyonu için ayrıcı tanı kriterleri şöyledir:
1. Son günlerde kasti kullanım veya kısa dönem yüksek dozda uyuşturucu madde kullanımı.
2. Klinik olarak gözlenen davranışsal uyum bozukluğu veya psikolojik degişiklikler (apati, yargılamada zayıflık, sosyal veya çalışma hayatındaki fonksiyonların zayıflaması, oldürme amaçlı saldırganlık, kavgacı bir tutum),
3. Uyuşturucu madde kullanımı sırasında gelişen aşağıdaki belirtilerden iki veya daha fazlasının olması: baş dönmesi, koordinasyon bozukluğu, dilde karışıklık, düzgün olmayan yürüme tarzı, uyuşukluk, reflekslerde azalma psikomotor gerileme, tremor kaslarda genel güçsüzlük (Özdemir 2001).
Letteri’nin, 1989 yaptığı bir başka araştırmaya göre uzun süreli olarak uyuşturucu madde kullanan bireylerde aşağıdaki belirtiler sıklıkla görülür:
1. Kısa süreli hafıza kaybı,
2. Duygusal istikrarsızlık,
3. İdrak zayıflığı,
4. Konuşmanın kayması,
5. Adaleler arasındaki koordinasyonun düzensizliği ve yürüyüşün bozulması,
6. Sık sık sendeleme ve tökezleme,
7. Gözün titremesi,
8. Vücudun titremesi/ürperme,
9. Tek taraflı veya iki taraflı duyma kaybı,
10. Koklama duyusunun kaybolması (Aktaran Özdemir, 2001)
