Flört Şiddetine Yönelik Koruma Programları

Flört Şiddetine Yönelik Koruma Programları

Günümüzde flört şiddetinin önüne geçmek veya flört şiddeti mağdurlarını korumaya yönelik çeşitli programlar geliştirilmiştir. Koruma programları genellikle iki alt boyutta değerlendirilmektedir. Birincil koruma programları genellikle tüm populasyonu veya daha sonra şiddet görme ihtimali olan bireyleri hedef alarak gerçekleştirilen önleme programlarıdır. Burada hedef, belirlenmiş olan risk faktörleri üzerinden bilgilendirmeler yaparak şiddetin gerçekleşmesinin önüne geçebilmektir (Foshee ve ark. 1996). Flört ilişkilerinin lise çağındaki ergenlerde görülme oranının yüksek olduğu bilindiğinden, genellikle birincil önleme programları bu yaş grubunu hedef alarak uygun tutum ve davranışları arttırmayı amaçlar (Sudermann ve ark. 1995). İkincil koruma programları ise, halihazırda gerçekleşmekte olan şiddeti durdurmaya odaklanmıştır. Bazen araştırmacılar, her iki koruma yöntemini de hedef alan programlar geliştirmekte ve genellikle okullarda flört şiddetinin en sık görüldüğü ergenlik ve genç yetişkinlik dönemine yönelik çalışmalar yürütmektedirler. Avery-Leaf ve arkadaşları (1997) flört şiddeti ile ilgili tutumlarını değiştirmek amacıyla beş oturumluk bir önleme programı uygulamışlardır. Hem erkek hem de kadın lise öğrencileri ile uygulanan bu program, didaktik, beceri tabanlı olup flört saldırganlığının hem sürdürülmesine hem de mağduriyetine yönelik olarak tasarlanmıştır. Programın öncelikli hedefleri, eşitsizliğin zararlı etkilerini vurgulayarak ilişkilerde eşitliği teşvik etme, şiddetin bir sorun çözme yöntemi olarak kabul edilmesinin önüne geçme, sağlıklı iletişimi teşvik etme ve şiddet mağdurlarının başvurabileceği kaynaklara dair bilgilendirmeyi içermekteydi. 190 erkek ve 190 kadının tamamladığı programda sonuçlar, hem erkek hem de kadınların kontrol grubuna kıyasla şiddeti daha az kabul edici duruma geldiklerini göstermektedir. Wolfe ve arkadaşları (2003) ise, şiddetin gelişimini anlamadaki mevcut teorik anlayışları, deney gruplarına randomize atanmayı, daha kapsamlı bir sonuç ölçüsünü ve 16 aylık tekrarlı takibi birleştiren bir önleme programı geliştirmiştir. Katılımcıları, ailelerinde kötü muamele görmüş bu yüzden flört şiddeti için risk oluşturabilecek bireyler oluşturmaktadır. Araştırmacılar, programa dahil olan gençlerin şiddeti uygulama ve mağdur olma oranlarının azalacağı, duygusal sıkıntılarının azalacağı ve iletişim becerilerinin güçleneceği hipotezlerini öne sürmüşlerdir. Program 18 oturumdan oluşmakta ve şiddete alternatif olabilecek yollar göstererek sağlıklı etkileşimi teşvik eden bir yaklaşım içermekteydi. Müdahale programı hem beceri hem de öğrenme temelli yaklaşımlar kullanmanın yanı sıra, flört şiddetinini arttırdığı düşünülen ataerkil değerlere de değinmekteydi. Programın sonuçları, son testte bilgi, tutum ve davranışlarda anlamlı değişiklikler olduğunu ortaya koymuştur ve değişimlerin korunduğu gözlemlenmiştir. Sonuçlar cinsiyetler arası farklılık göstermektedir. Kadınlar erkeklere göre daha olumlu tutumlar ve daha belirgin davranışsal değişiklikler göstermiştir. Erkekler için ise takip sürecinde istenmeyen yönde değişimler gözlemlenmiştir. Bu durum araştırmacılar tarafından, erkeklerin önleme programlarına karşı savunmacı bir tutum geliştirmiş olabileceği veya şiddet içeren flört ilişkilerinin varlığından ötürü ikincil önleme programlarının gerekli olabileceği şeklinde yorumlanmıştır. Foshee ve arkadaşları (1998) ise, flört şiddeti için geliştirilmiş olan, Safe Dates programının etkililiğini test etmişlerdir. Safe Dates programı okul ve toplum faaliyetlerinden oluşmaktadır. Okul aktiviteleri birincil koruma programlarını içerirken, toplum aktiviteleri ikincil koruma programlarını içermekteydi. Okul etkinlikleri arasında akranlar tarafından gerçekleştirilen bir tiyatro gösterimi, 10 oturumluk bir müfredat ve bir poster yarışması bulunmaktaydı. Toplum faaliyetleri ise, sıkıntılı ilişki içersinde bulunan ergenlere yönelik servisler sağlamaktaydı (destek grupları, ebeveynler için yöneltmeler vb.). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, takip sürecinde müdahale alan grupta partnerlerine Set 450 Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar -Current Approaches in Psychiatry karşı daha az psikolojik ve cinsel istismar görüldüğü raporlanmıştır. İlişkilerinde flört şiddeti olmayan grupta ise, psikolojik istismarı daha az başlatma eğilimi olduğu gözlemlenmiştir. Programın etkililiği flört şiddeti normlarının ve cinsiyete yönelik önyargıların değişimi ve başvurulabilecek kaynaklara dair bilgilerin artması ile ilişkilendirilmiştir.

Kaynak:Set, Z. (2020). Flört şiddeti: Bir gözden geçirme. Psikiyatride güncel yaklaşımlar12(4), 444-454.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir