Bu rapor sosyal hizmet uygulaması dersi kapsamında öğrenciler tarafından hazırlanmış olup ideal sosyal inceleme raporunun nasıl olmasına dair bir iddia taşımamaktadır. Raporda yer alan bilgi ve olaylar öğrenci tarafından doldurulmuştur.
- Tanışma/Karşılaşma
Müracaatçı V.M., ilk olarak 22.12.2020 tarihinde 3 yaşındaki oğlu B.M.’ nin ‘büyüme geriliği’ rahatsızlığı için B.M. ve 1 yaşındaki diğer oğlu Y.M. ile hastanenin acil servisine gelmiş ve buradan çocuk hastalıkları kliniğine sevk edilmiş, yapılan tetkikler sonucu tedaviye başlanmış olup anne ve çocuklarına sosyo-ekonomik değerlendirme yapılması için V.M., sosyal hizmet birimine yönlendirilmiştir. 23.12.2020 tarihinde birimimize akrabası G.R. ile gelen V.M.’ nin çekingen ve korkak tavrı dikkat çekmiştir. Müracaatçıya uygun bir yer gösterilerek oturması ricasında bulunulmuştur. Müracaatçının Türkçe konuşamaması gözlemlenmiş, sorulan sorulara yanında bulunan ve Türkçesi iyi olan akrabası G.R. aracılığı ile cevap verilmesi istenmiştir. V.M. ile görüşmeye başlamadan önce kurum çalışanları tanıtılmış ve V.M.’ye süreç hakkında bilgi verilmiştir. Müracaatçıdan kendisini tanıtması istenmiştir. V.M.’ nin 19 yaşında, Suriye doğumlu olduğu, iki çocuğu olduğu ve eşini ise Suriye’deki savaş yüzünden kaybettiği, iletişim kurmada sıkıntı yaşadığı ve bu yüzden kendini rahat ifade edemediği bilgisine ulaşılmıştır. Ayrıca şu an üç aile ile ortak bir evde yaşadıklarını, diğer aile üyelerinin orta yaş bir anne -baba, iki çocuk ve yaşlı bir anne -babadan oluştuğu, geçimlerini erkeklerin günlük işlerde çalışarak sürdürdüğünü, uzun sureli bir iş bulamadıklarını, aynı sebeple ülkelerini terk ettiklerini ve sosyal yardıma ihtiyaç duyduklarının bilgisi elde edildi.
- Ön Değerlendirme/ Veri Toplama (Sorunları, ihtiyaçları ve kaynakları saptama)
Müracaatçıdan kurumumuzun kendisine nasıl yardım edebileceğimiz ile alakalı bilgiler edinmek için sorunlarını anlatması istenmiştir. V.M. 15 yaşında iken Suriye’de yine bir Suriye vatandaşı olan S.M. ile erken yaşta evlilik yapmış olup bu evlilikten B.M ve Y.M. adında iki erkek çocuğu olmuştur. V.M.’nin, ülkesinde küçük yaşta evliliklerin ve akraba evliliklerinin yaygın olduğunu ve bu şekilde eğitim haklarından da yoksun bırakıldığını, kendisinin de bu evliliğe ailesinin baskısı ile zorlandığını söylediği bilgisine ulaşılmıştır. Daha sonra eşi S.M. Suriye’deki bir patlamada hayatını kaybettiği, ülkesindeki savaş durumu nedeni ve çocukları ile daha iyi bir hayat yaşama umudu ile V.M.’nin Türkiye’ ye geçiş yaptığı ve daha önceden Türkiye’ye göç eden akrabalarıyla kaldığı, herhangi bir sosyal destek programından yararlanmadığı, herhangi bir geliri olmadığı akrabalarının yardımıyla geçindiği bilgilerine ulaşılmıştır. Müracaatçının Suriye’de iken yaşadığı olaylardan bahsederken etkilendiği, zaman zaman ağladığı görülmüştür. Olayın kendisini psikolojik açıdan önemli derecede etkilediği konuşmalarından ve tavırlarından anlaşılmıştır. Müracaatçının hasta olan çocuğu için endişe duyduğu, onun iyileşmesini istediği ve çocuklarını çok sevdiğinin bilgisine ulaşıldı. V.M.’nin ayrıca Türkçe bilmediği için Türkiye’deki kurumlarda sorunlar yaşadığı ve haklarından haberdar olmadığı anlaşılmıştır.
- Planlama (Hizmet sunumu için plan yapma)
Mikro açıdan
-Aile tıbbi sosyal hizmet birimine yönlendirilerek çocuğun hastalığıyla ilgili doktorlardan ayrıntılı bilgi alınacak ve hastanenin tedavi için yeterli olup olmadığı araştırılacak, yeterli değilse yeterli olan bir hastane bulunup V.M. o hastaneye yönlendirilecektir. Ayrıca çocuğun hastalığının oluşma nedeni araştırılacaktır. Yetersiz beslenme mi? yaşanılan olayların etkisi mi? genetik bir rahatsızlık mı? araştırılacaktır. Hastalığın anneden veya babadan geçen devamlı bir hastalık olma ihtimali de göz önünde bulundurularak diğer çocuğun da kontrolden geçirilmesi sağlanmalıdır.
-V.M. ‘nin herhangi bir bedensel rahatsızlığının olup olmadığının incelenmesi için kadın hastalıkları vb. ilgili bölümlere yönlendirilip incelenmelidir.
-V.M. yaşadığı olayları atlatması adına psikiyatri servisine yönlendirilmelidir.
-V.M.’nin sosyo-ekonomik açıdan yeterli olup olmadığı araştırılmalıdır.
Mezzo açıdan
–Hastanede Arapça bilen bir tercüman olup olmadığı araştırılıp müracaatçıya eşlik etmesi sağlanmalıdır.
-V.M.’nin Türkiye’ye gelişi ve kişi hakkında daha fazla bilgi toplamak amacıyla bağlı bulunan il göç idaresi müdürlüğünden bilgi alınmalıdır.
-V.M. sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına yönlendirilip V.M. hakkında sosyo ekonomik inceleme yapılmalıdır. V.M.’nin birlikte yaşadığı diğer akrabaları ile görüşme sağlanmalıdır.
– V.M.’nin Türkçeyi öğrenmesi için ise yine bağlı bulunduğu en yakın halk eğitim merkezinden dil kurslarıyla ilgili bilgi alınıp halk eğitim merkezine yönlendirilmesi gerektiği planlanmıştır.
Makro açıdan
-Suriyeli göçmen vatandaşların Türkiye’de yaşadığı sorunlara ilişkin hangi politikalar üretildiği, benzer sorunların ülkemizde ne derecede olduğu, sorunların kaynağı incelenmelidir.
- Uygulama/ Müdahale (Planlamada belirlenen hizmetleri sunma)
Mikro açıdan
-B.M.’nin tedavisi için doktorlardan detaylı bilgi alınmıştır. Doğum ve yetersiz beslenme ile alakalı küçüklükten beri gelen sorunlar tespit edilmiştir. Hastanenin yeterli düzeyde olduğu ve çocuğun tedavisinin mümkün olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Tıbbi sosyal hizmet birimi ile görüşme sağlanmış ve tedavinin ücretsiz olarak yapılması için çalışmalar başlatılmıştır. Ayrıca ailenin diğer çocuğu Y.M. için de sağlık kontrolünden geçirilmesi sağlanmıştır.
-V.M. için kadın hastalıkları bölümünden randevu alınarak görüşme sağlanmış, hamilelik ve doğum süreçleri ile ilgili bilgi alınmıştır. V.M.’nin ilk çocuğunu prematüre olarak dünyaya getirdiği ve doğumunun da zor geçtiği bilgisine ulaşılmıştır. V.M.’ nin özellikle erken yaşta evlilik yapmasına bağlı olarak vücut sağlığında meydana gelen bir bozukluk olup olmadığı araştırıldı.
-V.M. ile hastanenin psikiyatri servisinden randevu alınarak görüşme başlatılmıştır.
-Müracaatçının sosyo-ekonomik düzeyi araştırılmış, detaylı incelemede bulunulmuştur.
Mezzo açıdan
–Hastanede belediye ve il sağlık müdürlüğü organizasyonu ile temin edilen Arapça bilen bir tercümanın olduğu bilgisine ulaşıldı. Bundan sonraki süreçlerde müracaatçıya tercümanın yardım ve eşlik etmesi planlanmıştır.
-Müracaatçı hakkında il göç idaresi müdürlüğünden detaylı bilgi alınmıştır. V.M..’nin verdiği bilgilerin doğru olduğu, V.M.’ye yabancı kimlik numarasını içeren, herhangi bir harca ve ücrete tabi olmayan geçici koruma kimlik belgesinin verildiği bilgisine ulaşılmıştır.
-V.M.’ye SYDV kurum personeli aracılığı ile 25.12.2020 tarihinde sosyal incelemede bulunmak için ev ziyareti gerçekleştirilmiştir. Bir apartmanın bodrum katında kaldıkları, sağlıksız yaşam koşullarının olduğu, yeterli yiyeceklerinin olmadığı görülmüştür. Ziyarette evdeki diğer aile üyeleriyle de görüşülmüş, ihtiyaçları için gerekli sosyo ekonomik destek (ayni ve nakdi yardım) sağlanması için çalışma başlatılmıştır. Ayrıca aile üyelerinin daha sağlıklı bir eve geçirilmesi için çalışma başlatılmış, evdeki diğer aile üyelerinin bilgileri alınmış olup ihtiyaç duydukları ekonomik ve sosyal yardım, çalışma şartları uygun olan kişiler için işkur aracılığı rehberlik hizmeti yapılması kararlaştırıldı.
-Müracaatçının dil konusundaki sorununu çözmek için bağlı bulunduğu en yakın halk eğitim merkezine kaydı yapılarak Türkçe dil kursuna katılması sağlanmıştır.
Makro açıdan
-Ülkemiz, savaş, şiddet, baskı vb. nedenler ile ülkemize göç ederek gelen Suriyeli Vatandaşlara karşı ‘açık kapı’ politikası izlemiş, böylece onlara tarafı olduğu uluslararası mülteci hukuku ve uluslararası hukuk teamülleri uyarınca ‘geçici koruma’ statüsü vermiş, müracaatçıların barınma, sağlık, ekonomik gibi her türlü ihtiyaçları karşılanmaya çalışılmıştır.
- Son Değerlendirme (Uygulamanın etkinliğini ve sonuçlarını mikro, mezzo ve makro açıdan değerlendirme)
Mikro açıdan
– B.M.’nin tedavisinin olumlu yönde ilerlediği bilgisine ulaşılmıştır.
– B.M.’ nin kardeşi Y.M. sağlık kontrolünden geçirilmiş ve ‘antropometrik’ ölçümler gibi yapılan testler sonucunda herhangi bir olumsuz bulguya rastlanmamıştır.
-V.M.’ nin erken yaşta evliliğine bağlı ve hamilelik surecinde ortaya çıkan bazı kadın hastalıkları sorunları görülmüştür. Gerekli tedaviye başlanılmış, bir ay sureli kullanılması amacı ile doktor tarafından ilaç verilmiştir. Bir ayın sonunda tekrar hastaneye gelip gözlemde bulunulması öngörülmüştür.
-V.M.’ye tüm süreçlerde tercümanın eşlik etmesi, V.M.’ye yapılacak olan tedavi hizmetlerinin hızlı bir şekilde gerçekleşmesini sağlamıştır.
-Müracaatçının alınan eğitim sayesinde Türkçeyi yavaş yavaş günlük hayatında kullanmaya başladığı görülmüştür.
-V.M.’nin psikiyatri ile yaptığı görüşme sayesinde kendine güveni gelmiş ve daha sağlıklı iletişimde bulunduğu görülmüştür. Psikiyatri uzmanının tavsiyesi üzerine iki haftada bir görüşme sağlanması planlandı.
Mezzo açıdan
–V.M.’nin, SYDV aracılığı ile yapılan sosyo-ekonomik destekler sayesinde kendi ve çocukları için uygun hayat koşulları oluşturulmuş, diğer aile üyeleriyle sağlıklı yaşam sürmeleri için gereken ev ortamı tesis edilerek hizmet sağlanmıştır. Diğer aile üyelerine gereken sosyo-ekonomik destek, iş ve meslek danışmanlığı sağlanmıştır.
-V.M. halk eğitim merkezindeki Türkçe kurusuna düzenli olarak gittiği, orada kendi durumunda olan birçok kişiyle de arkadaşlık ettiği, bu sayede kendini yalnız hissetmediği ve hayatta paylaşacak birilerinin olduğunun ona güç verdiğinin bilgisine ulaşıldı.
Makro açıdan
– Suriyeli vatandaşlar için bugün gerek kamu kurumlarımız gerekse de sivil toplum kuruluşları aracılığı ile hizmetler yapılmaktadır. Ayrıca Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlardan da ekonomik, sosyal, kültürel alanda iş birliği yoluyla destek alınmaktadır.
- Sonlandırma (Süreci mikro, mezzo ve makro açıdan gözden geçirme)
Mikro açıdan
-V.M.’ye yapılan tedaviler olumlu sonuç vermiş, bedensel ve ruhsal yönden kendini iyi hissetmeye başlamıştır. Çocuğu B.M.’ nin de yavaş yavaş iyileşmesi ve V.M.’nin çocuklarına olan sevgisi, bu süreçte onun hayata daha sıkı sarılmasını sağlamıştır.
-Psikiyatriye artık ihtiyaç duymadığı, ama kendisi ve çocuğunun sağlık kontrolü için ayda bir kontrole gitmesi gerektiği kararlaştırıldı.
Mezzo açıdan
-V.M. halk eğitim merkezinde hem Türkçe öğrenmiş hem de açılan meslek edindirme kurslarıyla ilgili bir kursa kayıt olmuştur. Artık kendisini ifade edebilecek bir dili olmuş ve kurstan edindiği arkadaşlarıyla sosyal açıdan kendini geliştirme imkanı bulmuştur.
-Diğer aile üyelerinin de sosyal hizmet birimimizce periyodik olarak incelemesi yapılarak kendi kedilerine yeterli birey olup olmadıkları gözlemlenmiştir.
Makro açıdan
Ülkemize savaş nedeni ile gelen Suriyeli vatandaşların sayısı oldukça artmaktadır. Bu durum Türkiye’ye hastaneler gibi kamu kurumlarında yeni, uzun vadeli plan ve projelerin yapılmasını gerekli kılmaktadır.
- İzleme
-V.M. ve yakın çevresi ile olan ilişkileri, aradan gecen üç ayın sonunda periyodik olarak incelenmiştir. İzleme sonunda V.M.’nin dil eğitiminde başarı göstererek kendini geliştirdiği, meslek edinmek için kurslara katıldığı gözlemlenmiştir. Ayrıca hasta olan BM’nin durumunun iyi olduğu, annesi V.M.ile düzenli olarak kontrollere gidildiği tespit edildi.
-V.M. ve akraba üyelerine, herhangi bir ihtiyaç olması halinde hastanemiz sosyal hizmet birimi Aile, ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bağlı sosyal hizmet merkezine başvurabilecekleri konusunda gerekli rehberlik ve danışmanlık hizmetleri verilmiş olup izleme ve takibi birimimizce sonlandırılmıştır.
Bu yazı misafir editör Muhammet KIR tarafından sitede yayınlanmak üzere gönderilmiştir.
