Bu rapor sosyal hizmet uygulaması dersi kapsamında öğrenciler tarafından hazırlanmış olup ideal sosyal inceleme raporunun nasıl olmasına dair bir iddia taşımamaktadır. Raporda yer alan bilgi ve olaylar öğrenci tarafından doldurulmuştur.
Görüşme Yapılan Kişinin/Kişilerin
Adı ve Soyadı : M.A.B ve B.B.
Görüşme Tarihi: 25.03.2021
Görüşme Süresi: 1 saat
Görüşme Sırası (Kaçıncı Görüşme Olduğu):1
Görüşme Öncesi Ön Bilgi/Ön Çalışma:
Görüşmenin yapıldığı yer : Çocuk İzlem Merkezi Aile Görüşme Odası
Görüşme nedeni: İsitismar mağduru çocuğun ailesine istismar bildiriminde bulunmak
Bilgi Kaynakları:
-Müracaatçı J. B. ile 24.03.2021 tarihinde yapılan görüşmede elde edilen bilgiler.
-J.B.nin annesi M.A.B. ve babası B.B. ile yapılan görüşmeden elde edilen bilgiler
-Dosya bilgileri ve toplanılan belgeler.
Dosyadan edinilen bilgiye göre istismar mağduru kız çocuğu J.B. ilk olarak 2018 yılında 12 yaşında iken komşuları ve aile dostları olan R.B. tarafından kaçırılmış ve 35 gün sonra kolluk kuvvetlerince R.B. İle bir karavanda bulunmuştur. Yapılan klinik muayenede ve psikolojik muayenede herhangi bir istismar bulgusuna rastlanmamıştır. Çocuğun ifadesi tatile gittikleri ve gezdikleri yönündedir. R.B. olay sonrası çocuk kaçırmadan yargılanmış; ancak aile yargılama esnasında şikayetini “Kızım davalı tarafından zorla ya da iradesi haricinde götürülmemiştir ve hiçbir zaman iradesi dışında tutulmamıştır. Davalının ayrıldıklarında kızımızı beraberinde götürmek için kocamla benim rızamın olduğunu sandığına inanıyoruz.” şeklinde ifade vererek geri çekmiştir. İkinci kaçırma olayı 12.12.2020 tarihinde J.B. 14 yaşında iken gerçekleşmiştir. J.B.nin bir yatılı okulda bulunarak merkezimize getirildiği 24.03.2021 tarihinde kendisiyle yapılan görüşmeye göre R.B. evden kaçması için J.B.ye yardım etmiş ve evden kendi rızasıyla kaçtığına dair bir not bıraktırmıştır. Ardından J.B.yi bir katolik kız okuluna kaydettirerek rahibelere onun babası olduğunu ve kendisinin bir CIA ajanı olduğu için kızını aramaya gelenler olursa onlara bilgi vermemesi gerektiğini anlatmıştır. Bu süre zarfında yaklaşık dört ay boyunca R.B. ile hafta sonları görüştüklerini belirtmiştir. Görüşme sonucunda R.B.nin J.B.yi ilk kaçırma olayından itibaren uzaylılarla ilgili bir hikaye uydurarak istismar ettiği ortaya çıkmıştır.
Görüşmenin Amacı:
İstismara maruz kalmış çocuğun ailesi ile yapılan bu görüşmede istismar hakkında aileyi bilgilendirmek, istismar hakkında bilgilerine başvurmak, çocuğun ve aile üyelerinin yaşanan istismarın etkileriyle baş etmelerine yardımcı olmak, gelecekte oluşabilcek istismar riskini azaltmak ve çocuğa yönelik yapılacak psikososyal müdahaleye ailenin katılımını sağlamak amaçlanmıştır.
Görüşme Süreci:
Görüşme öncesi görüşme odası havalandırılmış, ihtiyaç duyalabilecek su, peçete gibi ürünler kontrol edilmiştir (Görüşme öncesi fiziksel mekanın düzenlenmesi). Aile bekleme odasından görüşme odasına davet edilmiştir.(Aile ile görüşme bekleme odası veya muayene odasında yapılmamalı mümkünse özel bir odaya geçilmelidir.)
J.B.nin annesi M.A.B. 38 yaşında bakımlı fiziksel görünüş olarak sağlıklı bir kadındır. Görüşmeye geldiğinde babadan daha sakindir. J.B.nin babası 40 yaşındadır. Fiziksel veya zihinsel anlamda herhangi bir engeli yoktur. Görüşmeye geldiğinde tedirgin, telaşlı ve üzgün görünmektedir.
Uzman: Merhabalar, şöyle buyurun oturun lütfen. İsmim Merve. Sosyal çalışmacıyım. Burada çocuklarla ve aileleriyle görüşmeler yapmak için bulunuyorum (tanışma, bağlantı kurma). Öncelikle nasılsınız herhangi bir ihtiyacınız var mı? (Görüşme öncesi ihtiyaçların göz önünde bulundurulması).
Anne: Hayır teşekkürler, sadece kızımızı merak ediyoruz.
Baba: O iyi mi? Ona ne olmuş neden burada?
Uzman: İyi ancak şu anoldukça yorgun ve bu nedenle dinleniyor. Onu yatılı Katolik kız okulunda bulmuşlar ve oradan buraya getirildi. Dosyaya göre kızınız evden kaçtığı için aranıyormuş. Öncelikle bana bu süreçten bahsedebilir misiniz? (Bilgi edinme aşaması)
Anne: Kızımız 12.12.2020 tarihinde yatağının üzerine bir not bırakarak evden kaçtı. Bu süreçte bizi bir kez aradı ama nerede olduğunu söylemedi. Sadece iyi olduğunu söyleyerek kapattı.
Uzman: Anladım.Bana biraz ailenizi anlatır mısınız? (ailesel ve çevresel faktörlerin öğrenilmesi).
Baba: Eşimle ben 16 sene önce evlendik. Eşim ev hanımı ve benim de küçük bir çiçekçi dükkanım var. Üç kızımız var ve J. en büyükleri. Beş kişilik ailemizle herkesin birbirini tanıdığı güvenli bir mahallede kendi evimizde yaşıyoruz.
Uzman: Hmm. Peki bana biraz J.den bahsedebilir misiniz nasıl bir çocuktur? (çocuğun gelişimsel faktörlerini öğrenme).
Anne: J. bizim ilk çocuğumuz. Sağlık açısından bir problemi yok. Ancak eğitim konusunda bazı adaptasyon sorunları yaşıyordu. Kişilik olarak çocukluğundan beri yerinde durmayan aktif bir çocuktu. Ancak son zamanlarda çok stresliydi ani öfkelenmeler yaşıyordu bize karşı. Durduk yere kavga çıkarmaya çalışıyordu. Özellikle evden kaçmadan önce bizden iyice uzaklaşmıştı. Babasına da soğuk davranıyordu.
Uzman: Anladım. (tek kelimeli pekiştireçler). Peki bana komşularınız B.ler hakkında ne söyleyebilirsiniz? (Açık uçlu soru)
Baba: Onlarla ilk eşim tanışmıştı. Bana “Çok hoş bir aileyle tanıştım. 5 çocukları var ve bazıları kızlarımızın yaşında.” dedi. Bana onlardan ve eşi B.nin ne kadar dost canlısı olduğundan bahsetti. B.nin çok coşkulu bir kişiliği vardı. Çok iyi arkadaş olduk. O da iş yeri sahibiydi ve iş konularından konuşurduk. Ortak noktalarımız vardı.
Uzman: Peki, B.nin J.ye ve çocuklarınıza karşı tavrı nasıldı? (Açık uçlu soru)
Anne: Çocuklarla çok iyi anlaşır; onlarla sürekli oyun oynardı. J.yi de çok severdi onunla çok ilgilenirdi.
Uzman: Peki bu ilgiyi nasıl tanımlarsınız?
Anne: İkinci bir baba gibiydi. Onunla oynardı. Onu gezmeye götürürdü.
Uzman: J. ile görüşmemizde bana ailelerinizin çok yakın olduğundan ve B.nin bazen sizde yatıya kaldığından hatta bazen birlikte uyuduklarından bahsetti. (ana-babalık kapasitesinin değerlendirilmesi-çocuğun güvenliğinin sağlanabilmesinin sorgulanması)
Baba: Evet. B. bize çocukken yaşadığı bir tacizden dolayı tedavi gördüğünü söyledi. Bana “Bu söyleyeceğim seni şok edecektir. Dört yaşındayken teyzemle seks yaptım.“ dedi. Bunu aklım almadı.
Uzman: Hmm (asgari düzeyde teşvik).
Baba: Bana, “Terapimin bir parçası kızlarınla baş başa vakit geçirmek. Bir mahzuru var mı?” dedi. “Hayır, yok” dedim. O, istersen doktoru arayıp sana izah etmesini isteyebilirsin, dedi. Ben, “Sana güveniyorum.” dedim. J. yatağa gidince, o da yanına uzanırdı. Bazı telkinler dinlerdi.
Uzman: Yabancı bir erkeğin küçük kızınızla uyuması sizi rahatsız etmedi mi? (farklı bir bakış açısı geliştirme).
Anne: Böyle yapmasından hiçbirimiz rahat değildik ama bu onun terapisi idi.
Uzman: Hmm. Peki daha önce pedofili diye bir şey duymuş muydunuz? (yönlendirici soru).
Anne: Sanmıyorum.
Baba: Hayır.
Uzman: Pekala. Pedofiliyi bir yetişkinin çocuklara cinsel anlamda ilgi duyması olarak tanımlayabiliriz. (uzmanın bilgilendirme becerisi). B.nin J.ye karşı böyle bir ilgisi ve bu konuda bir istismarı olduğu ortaya çıktı.
Anne: Hayır, B.nin J.ye karşı öyle bir ilgisi olamaz. (inkar aşaması). Öyle bir şey olsa bunu bize söylerdi. Bunu uydurmuş olamaz mı?(güvenirliğe ait sorular).
Uzman: Uyguladığımız ölçekte yüksek olasılıkta doğru söylediği görülüyor.
Baba: Bize neden söylemedi ki ?(bildirime ait sorular).
Uzman: İstismarın aileden saklanması yaşanılabilir bir durum. Üstelik çocuklar bu yaşadıklarının istismar olup olmadığının bilincinde olamyabiliyor. J. ile yaptığımız görüşmede B. tarafından 9 yaşından beri istismara uğradığını tespit ettik.
Anne: Bu nasıl olur? Bize kaçırıldığında dahi bir istismar belirtisi olmadığı söylendi. Bizim de içimiz rahatlamıştı. Bunu nasıl tespit ettiniz? (muayene ile ilgili sorular).
Uzman: Sizi anlıyorum. Şaşırmış olmalısınız (duygusal yansıtma). Açıkcası istismar küçük yaşlarda başlamış olsa da asıl ilk kaçırma vakasında açıkça ortaya çıktığı görülüyor. B., kızınızı kendilerinin uzaylılar tarafından kaçırıldığına ve 16 yaşına kadar dünyayı kurtaracak bir çocuk yapmaları gerektiğine inandırmış. İlk kaçırılmadan bu yana onu bu şekilde istismar ettiğini öğrendik.
Anne: Ama bu nasıl olur? B. ve ben birlikteydik.
Uzman: Bu ne zaman oldu?(Kapalı uçlu soru)
Anne: Şey, ben J. ilk kaçırıldığında eve döndükten bir süre sonra B. ile görüşmeye gittim. Bana eğer gelip benimle baş başa konuşursan sana her şeyi anlatırım, dedi. Beni sevdiğini söyledi. Boşanıp benimle yaşa, dedi. Kocamı seviyordum ama ona ihanet etiim. B. ile 8 ay cinsel birlikteliğimiz oldu. Ama sonra eve döndüm.
Uzman: B. ile birlikteliğiniz olduğunu söylüyorsunuz. (içerik yansıtma). Şikayetinizi bu yüzden mi geri çektiniz.(yüzleştirme)
Anne: Hayır bu kocamla ortak kararımızdı ve J. kaçırıldığında bir istismar belirtisi yoktu. Raporlar öyle söyledi.
Baba: Bunların hepsi bizim suçumuz. (Baba ağlamaya başlıyor).
Uzman: Bununla ne demek istediniz? (duruma açıklık getirme).
Baba: Kızlarımı koruyamadım. Biz şikayetimizi çektik çünkü tehdit aldık. Dükkanımız da yakıldı.
Uzman: Neyle tehdit edildiniz? (Açık uçlu soru)
Baba: ….(sessizlik). Bunu size anlatamam.
Uzman: Bakın, kızınızın artık güvende olması için benimle herşeyi paylaşmanız çok önemli. Burada işim sizi dinlemek yargılamak değil. (Konuşmaya cesaretlendirme)
Baba: Şey… Buna nerden başlasam bilmiyorum.B. cinsel konularda çok bilgiliydi. Ama karısıyla cinsel manada iyi bir ilişkileri yoktu. Ben hayatımdaki en kötü şeyi yaptım. Karımla aramızdaki sadakati bozdum.(sessizlik ve tekrar ağlamaya başladı.)
Uzman: Bay B. ile sizin de bir ilişkinizin olduğunu mu söylüyorsunuz?
Baba: Evet. Bu yüzden B.nin eşi gelip bizden şikayetimizi geri çekmemizi yoksa bunu herkese açıklayacağını söyledi.
Uzman: Anlıyorum. Ancak bu durum kızınızın yaşadığı istismarın önünü daha çok açmış gibi görünüyor. (durumla yüzleştirme).
Anne: Bunu bilmıyorduk. Biz sadece ailemizi bir arada tutmaya çalıştık.
Uzman: Ailenizi bir arada tutmak istemenizi takdir ediyorum. Peki söyler misiniz halen B. ile görüşüyor musunuz ve komşuluk ilşkiniz devam ediyor mu?
Anne: Eşi ve çocukları hala mahallemizde oturuyorlar. Ancak B. iş için şehir dışındaydı. Onunla J. kaybolduğunda telefonda görüşüyorduk o da J.yi merak ediyordu. Ancak duygusal bir ilişkimiz kalmadı.
Uzman: Anladım. Anlattıklarınız için teşekkür ediyorum. Başka söylemek ya da sormak istediğin bir şey var mı?
Anne: Şimdi ne olacak? (sürece dair sorular)
Uzman: Öncelikle bugünkü görüşmede konuşmalarınızdan ve kızınızın paylaşımlarından anlaşılıyor ki karşınızda manipülatif bir kişilik var. Kızınıza ulaşmak için sizleri de ciddi anlamda kullanmış. Önce sizin güveninizi kazanmış bu istismar vakalarında görülebilcek bir durum (genelleştirme). Ardından sizlerle duygusal ve cinsel olarak paylaşımlarda bulunmuş. Böylece kendi amaçlarını daha kolay gerçekleştirmiş. (müracaatçıya özet geçme). Ancak burada hem J.nin hem de diğer çocuklarınızın yararını düşünmek zorundayız. J.nin yaşadığı istismarı göz önünde bulundurduğumuzda sizlerin davranışlarının da etkisi olduğu bir gerçek. Bunun hukuki sonuçları olacaktır. Bu süreçte J.nin korunması önceliğimiz. Bununla ilgili hem hukuki işlemlerin yapılmasını hem de J.nin psikosoyal olarak desteklenmesini sağlayacağız.
Baba: Lütfen onu bizden almayın.
Uzman: Durumunuz değerlendirilerek tüm aile için en uygun olan karar verilecektir endişe etmeyin.
Anne: Teşekkür ederiz.
Baba: Teşekkürler.
Değerlendirme:
Görüşme öncesinde J.B.nin adli dosyaları incelenerek vaka ile ilgili daha geniş bilgi sahibi olundu. Dosya incelemesinde iki kaçırma vakası bulunduğu ilk kaçırma vakasında ailenin şikayetini geri çekmiş olması dikkat çekiciydi. Mağdur çocuğun ailesi görüşmeye alınmadan önce oda havalandırıldı ve su, kağıt mendil gibi ihtiyaç duyulabilecek malzemeler kontrol edildi. Görüşme sürecinde anne daha rahat ve iletişime açık iken baba stresli ve tedirgindi. Sosyal çalışmacı aleye kendini tanıtarak görevinden bahsetti. Böylece tanışma ve bağlantı kurma aşaması gerçekleştirildi. Ailenin görüşme öncesi bir ihtiyaçları olup olmadığı sorularak ortama alışmaları ve güven duymaları sağlandı.
Görüşme bilgi edinme ve müdahale aşaması olarak planlandı. Bilgi edinme aşamasında istismar hakkında bilgi toplamak ve istismara yönelik bireysel, ailesel ve çevresel risk faktörlerinin varlığını sorgulamak amacıyl açık ve kapalı uçlu sorulara yer verildi. Bu kapsamda çocuğun ve ailesinin ihtiyaçlarını belirleme amaçlı çocuğun gelişimsel faktörleri, ana-babalık kapasitesi ile aile ve çevresel faktörlerden oluşan üçlü bir inceleme çerçevesi kullanıldı. Çocuğun gelişimsel özellikleri sorulduğnda aileden sağlık sorunu olmadığı, eğitim hayatına devam ettiği, duygusal ve davranışsal bazı değişimler yaşadığı, aile ilişkilerinde bazı kopmalar ve sosyal çevreden izolasyon gibi birtakım problemleri olduğu öğrenildi. Bu durum hem ilk kaçırma vakası sonrası yaşanan duygusal travmanın hem de çocuğun gelişimsel özellikleri olarak ergenlik çağına giriyor olması ile ilişkilendirilebillir. Aile ve çevresel faktörlere ilişkin bilgiler alındığında anne baba ve çocuklardan oluşan çekirdek bir aileye sahip oldukları, maddi gelir problemlerinin olmadığı, güvenli bir çevrede yaşadıkları düşünüldüğü öğrenildi. Ancak her ne kadar görüşmenin başlangıcında istikarlı bir aile tarihi ve işlevselliği çizilse de görüşmenin ilerleyen aşamalarında her iki ebeveynin birbirlerine karşı sadakatsizlikleri olduğu ve aile birliğinde sarsılmalar olduğu ortaya çıkmıştır. Annede 8 ay süreyle bir evi terk etme davranışı ve babada homoseksüel eğilimin olduğu öğrenilmiştir. İstismar mağduru çocuğun ikinci kaçırılma olayına kadar 9 yaşında beri yaşadığı olayları aile ve yakın çevresinden herhangi birine anlatmayışı ve ailenin de ilk kaçırma esnasında yaşanan olayları sorgulamayışı aile içindeki iletişimin zayıfığı ve kopukluğu olarak değerlendirilebilir. Ana-babalık kapasitesini değerlendirmeye yönelik sorularda ailenin çocuğun temel bakımını gerçekleştirmede sorunları olmasa da güvenliğinin sağlanmasında, istismara karşı bilgilerinin eksikliği, pedofili konusunda farkındalık sahibi olmamaları, çocuklarının yanında başkasının yatmalarına izin verilmesi, başkalarıyla gezmeye gönderilmesi ve kolay kandırılabilir olmaları gibi nedenlerle ana-babalık kapasitelerinde eksiklikler olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durumda çocuğun istismar durumuyla tekrar karşılaşma riskini artırmaktadır. Uzman burada bilgilendirme becerisini kullanarak pedofili hakkında aileye bilgi vermiştir. Durumla yüzleştirerek farkındalık kazanmalarını amaçlamıştır.
Müdahale aşamasında ebeveynlerin istismarı öğrenme sürecinde piskososyal destek vermek amaçlanmıştır. Birçok istismar vakasında olduğu gibi ebeveynler durumu öğrendiklerinde uzmana sorular yöneltmiştir. Öncelikle istismar durumuyla ilgili annenin bir inkar aşaması olmuştur. Kübler Ross (1997), travmatik durumlar öğrenildiğinde ilk olarak insanların inkar aşamasından geçtiklerinden bahsetmiştir. Bireyler genel olarak “incinmezlik yanılsaması (Janoff-Bulman, 1989)” içerisindedir. Kötü şeyler hep başkalarının başına geliyor gibi bir düşüncede olma eğilimi vardır. Dolayısıyla istismarın inkar edilmesi normaldir. Ancak görüşmede annenin bu durumu kızının yaşadığı istismar vakasını kabullenmek istememenin yanında istismarcı B. ile yaşadığı duygusal ve cinsel birliktelikle ilgili bulunmuştur. Ardından istismar vakasıyla alakalı bildirime ait sorular (“Bize neden söylemedi ki”), güvenirliğe ait sorular (“Bunu uydurmuş olamaz mı?”), muayene ile ilgili sorular (“Bunu nasıl tespit ettiniz?”), soruşturmayla ilgili sorular (“Peki şimdi ne olacak?”) uzmana yöneltilmiştir. Aileye içinde bulundukları şok ile alakalı duygusal yansıtmalar yapılarak soruları açıklayıcı bir biçimde yanıtlanmıştır. Görüşmenin daha sonraki kısmında baba kendini suçlama davranışı göstermiştir. Bunun bilişsel bir çarpıtma mı yoksa gerçek bir ihmal mı olduğunu anlamak için babanın duruma açıklık getirmesi istenmiştir. Konuşmaktan çekinince cesaretlendirme yapılarak kendini açması sağlanmış ve babanın istismarcı B. ile homoseksüel bir ilişkisi olduğu ve bunu açıklamakla tehdit edildiği ve bu nedenle şikayetin geri çekildiği öğrenilmiştir. Ayrıca istismarcı B. ile görüştükleri ve istismarcı bireyin ailesi ile hala komşu oldukları öğrenilmiştir. Bu durum ailenin ebeveynlik kapasitesinin tekrar sorgulanmasını gerektirmiş ve istismar mağduru çocuğun güvenli bir ortamda olmadığını göstermiştir. Görüşme sonunda aileye durum ile ilgili bir özet geçilmiştir. Süreçle ilgili bilgilendirme yapılarak olumlu yönleri takdir edilmiş çocuğun yararına olmayan davranışları ile yüzleştirmeler yapılmıştır.
Görüşme sonucunda istismar hakkında dosyalara ek bilgiler edinilmiş; aileye istismar bildirimi yapılmış istismar mağduru çocuğun ve ailenin ihtiyaçlarının belirlenmesinde üçlü bir çerçeve uygulanarak kapasiteler ve olası riskler belirlenmiştir. J.B.nin ailesi tarafından istismara açık duruma getirildiği bu nedenle 5395 sayılı kanun çerçevesinde ve çocuğun yüksek yararı gözetilerek dava süreci boyunca koruma altında tutulması gerektiği düşünülmektedir.
Gelecek Görüşme İçin Planlama: Görüşmenin amacı olan istismar bildirimini yapma gerçekleşmiştir. Bir sonraki görüşme planlanmamıştır.
